تجلّی عارفانه ی چهره های قرآنی برخی از پیامبران در مثنوی

Authors

محمّدرضا سنگری

mohammad reza sangari لیلا حاجی

leyla haji

abstract

در بین آثار کهن ادب پارسی، مثنوی معنوی مولوی، تنها کتاب عمده در نوع خود می­باشد که بیشترین تأثیر و بهره را از کلام وحی گرفته است. یکی از این اثرپذیری­ها، تجلّی چهره­های قرآنی خصوصاً انبیای الهی می­باشد که مولوی به تناسب ذوق عارفانه­ی خویش، به این شخصیّت­ها ماهیّتی عرفانی بخشیده است. مثلاً از نظرگاه این عارف بزرگ، خضر(ع) پیری جاودانه و مبارک قدم است که گم­گشتگان طریق حق را از تاریکی جهل، به سرچشمه­ی آب حیات رهنمون می­شود. صالح (ع) را عاشق مهجوری می­داند که با ظهور ناقه­ی دوست در کوه وجودش، بی­درنگ ناقه­ی تن را پی می­نماید تا روحش غرق وصال یار گردد؛ داوود(ع) در دیدگاه عارفانه­ی مولانا، نغمه­گر عاشقی است که آواز خوشش همان نغمه و سخن درونی اولیاء الله و عارفان حق است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجلّی عارفانه‌ی چهره‌های قرآنی برخی از پیامبران در مثنوی

در بین آثار کهن ادب پارسی، مثنوی معنوی مولوی، تنها کتاب عمده در نوع خود می­باشد که بیشترین تأثیر و بهره را از کلام وحی گرفته است. یکی از این اثرپذیری­ها، تجلّی چهره­های قرآنی خصوصاً انبیای الهی می­باشد که مولوی به تناسب ذوق عارفانه­ی خویش، به این شخصیّت­ها ماهیّتی عرفانی بخشیده است. مثلاً از نظرگاه این عارف بزرگ، خضر(ع) پیری جاودانه و مبارک قدم است که گم­گشتگان طریق حق را از تاریکی جهل، به سرچشمه­ی ...

full text

تأویلات عارفانه از داستان های پیامبران در مثنوی های برجسته ی نظم عرفانی(حدیقه الحقیقه، منطق الطیر، مثنوی معنوی)

تأویل در مفهوم اصطلاحی، بازگرداندن کلام از ظاهر، به آن معنایی است که تأویل گر در جهت هدف های اندیشه ای خود برداشت می کند. چون مشی و زیر بنای اصلی تفکرات و آرای صوفیه بر پایه ی ذوق و کشفیات باطنی استوار است، از این رو آنان همواره در پی عبور از ظاهر و قائل به اصالت باطن بوده اند. همین اصل سبب می شود که گفته ها و آثار ایشان مشحون از دیدگاه های تأویلی متناسب با اصول عرفانیشان باشد.از سویی احوال و و...

15 صفحه اول

تجلی اسطوره در مثنوی

در روزگار سکوت تاریخ و عصر ناتوانی باستان شناسی این دین و اسطوره است که بشر را یاریگر شده است و او را از دریای تاریک و پرتلاطم رمز و رازهای ذهنی خویش به دنیای زیبای آرام و قرار توانایی رهنمون شده . آنچه بشر رابه ساختن و چگونه زیستن راهنمایی کرده ‘ دین بوده است . سخن از ماورا‘ عالم بالا و قدرتی مافوق ما ‘ سخنی است که از طریق دین به بشر الهام گردیده است . سخن از دین و تعریف دقیق آن کار بسیار دشوا...

full text

بازتاب تأویلهای قرآنی مثنوی مولوی در مثنوی های سلطان‌ولد

مثنوی معنوی از آثار بزرگ عرفانی است که مولوی در این مجموعه با گفتمان قرآنی خود آموزه­ها و تعالیم بسیاری را در اختیار سالکان قرار می­دهد. وی در عرصۀ تأویل آیات قرآن نیز نظرات خاصی دارد و با ذوق عرفانی خود سعی کرده جوانب مختلف معنایی آیات قرآن را تشریح کند. اولین کسی که به تقلید از مولانا به سرودن مثنوی پرداخت و از آموزه­های مثنوی معنوی بهره برد، فرزندش سلطان­ولد است؛ وی اگر چه در عرصۀ عرفان به ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه عرفانیات در ادب فارسی

جلد ۲، شماره ۵، صفحات ۴۱-۶۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023